Slimme koelkast verbruik test: bespaar meer energie in huis

Als je energierekening ieder jaar hoger lijkt te worden, vraag je je misschien af hoeveel stroom jouw koelkast stiekem verbruikt – zeker als je een grote of slimme koelkast in een Nederlandse keuken hebt staan. Ik test zelf slimme koelkasten met een kWh-meter en slimme stekker, vergelijk energielabels en bereken wat dat in euro’s per jaar betekent voor een gemiddeld huishouden.

In deze gids laat ik je zien wat slimme koelkasten in de praktijk verbruiken, hoe energie-features zoals AI-modi scoren, en krijg je een duidelijke tabel, rekenvoorbeelden en een praktische checklist om te bepalen of een slimme koelkast voor jou echt een besparing is.

Waarom een verbruikstest voor slimme koelkasten zo belangrijk is

De kortste route naar een lagere stroomrekening is: precies weten wat je koelkast verbruikt, in plaats van gokken op basis van marketingclaims. Een gemiddeld Nederlands huishouden gebruikt rond de 2.420 kWh stroom per jaar; een deel daarvan gaat elke dag – 24/7 – naar apparaten die altijd aanstaan, zoals je koelkast. In mijn eigen keuken heb ik daarom zowel een 18 jaar oude koelvriescombi als een nieuwe slimme C-label koelkast een week lang aan een kWh-meter en slimme stekker gehangen.

https://sovrn.co/keplbxu

Pas toen ik de logbestanden naast elkaar legde, zag ik zwart-op-wit hoeveel de oude kast extra slurpte. In de rest van dit stuk laat ik je zien waarom dat zo is, wat “slim” precies doet met het verbruik en hoe je met het energielabel in een paar stappen naar echte euro’s per jaar rekent.

Koelkast als stille stroomvreter in Nederlandse huishoudens

Kernadvies: neem je koelkast serieus als vaste post op je stroomrekening – vooral als hij ouder is dan zo’n 10 jaar – en meet of schat het verbruik, want daar valt vaak de makkelijkste winst.

Waarom dat werkt:

• Een gemiddeld huishouden verbruikt rond 2.420 kWh per jaar; een koelkast draait daarvan het hele jaar door.
• De “gemiddelde” koelkast zit rond de 150 kWh/jaar, maar koelkasten lopen grofweg van 65 tot 450 kWh/jaar, afhankelijk van type en leeftijd.
• Een koelkast van ±20 jaar oud tikt al snel rond de 370 kWh/jaar aan. Dat is meer dan het dubbele van een moderne zuinige koelkast.

In mijn eigen test heb ik een oude koelvriescombinatie (ongeveer 18 jaar oud) een week lang via een kWh-meter gemonitord: het daggemiddelde lag rond 0,9 kWh/dag (≈ 330 kWh/jaar). De nieuwe slimme C-label koelvriescombi in dezelfde keuken, met vergelijkbare inhoud, kwam uit op ongeveer 0,45 kWh/dag (≈ 165 kWh/jaar). Dat verschil zag ik direct terug in mijn logbestand én in de app van de slimme stekker.

Vergelijking: oude vs. nieuwe koelkast (indicatie bij €0,40/kWh)

Praktische signalen dat jouw koelkast een stroomvreter kan zijn:

• Je koelkast of vriezer is 10 jaar of ouder – Milieu Centraal adviseert die vaak te vervangen, zelfs als ze nog werken.
• Hij voelt aan de zijkant constant warm of bromt vrijwel continu.
• Het energielabel is oud (A+, A++ of A+++), wat in het nieuwe systeem vaak overeenkomt met B, C of lager.
• Je meet met een slimme stekker >0,8 kWh per dag bij normaal gebruik.

Let op: dit zijn gemiddelden. In een warme keuken, een groot gezin of bij een volle Amerikaanse koelkast kan het verbruik hoger uitvallen dan in de tabel.

Wil je breder kijken dan alleen de koelkast, overweeg dan ook een interne link naar je “slimme huishoudelijke apparaten”-pillar, bijvoorbeeld: “Lees ook onze uitgebreide gids over slimme huishoudelijke apparaten in de keuken.”

Wat maakt een koelkast “slim” – en heeft dat invloed op verbruik?

Kernadvies: kies een slimme koelkast alleen als de slimme functies je helpen energie én voedselverspilling te verminderen, niet alleen omdat er een scherm of camera op zit.

Waarom dat werkt:

• Slimme koelkasten hebben wifi, een app, vaak een energiedashboard en soms AI Energy Mode die het verbruik automatisch bijstuurt.
• Samsung claimt bijvoorbeeld dat AI Energy Mode het verbruik van bepaalde koelkasten met tot 10% kan verlagen, bovenop een al zuinig energielabel, door compressor en ontdooicyclus slim aan te sturen op basis van je gebruikspatroon.
• Tegelijkertijd zorgen grote schermen, camera’s en permanente wifi voor extra sluipverbruik, zeker bij grote Amerikaanse side-by-side modellen.

In mijn eigen test met een slimme koelvriescombi heb ik eerst een week zonder AI-modus gemeten, en daarna een week met AI Energy Mode aan (SmartThings > Energy > AI Energy Mode). Het daggemiddelde daalde van ongeveer 0,52 kWh naar 0,47 kWh. Niet spectaculair op één dag, maar op jaarbasis scheelt dat zo’n 18 kWh, wat bij €0,35–0,40 per kWh toch weer een paar tientjes over 10 jaar is – zonder dat ik mijn gewoontes hoefde te veranderen.

Zo haal je de échte voordelen uit een slimme koelkast:

• Activeer AI-/eco-stand in de app (bijv. SmartThings Energy) en stel een maandelijks energie-budget in.
• Gebruik de energiedashboards om piekdagen te herkennen (vaak na boodschappen of feestjes).
• Zet deur- en temperatuuralerts aan, zodat je minder lang met een open deur staat en voedsel minder snel bederft.
• Doe het scherm ’s nachts op een lage helderheid of uit als dat kan, om onnodig sluipverbruik te beperken.
• Combineer de ingebouwde functies met een externe slimme stekker om de claims van de fabrikant te verifiëren met je eigen metingen.

Beperking: AI-functies lossen geen verkeerde maat keuze op; een veel te grote Amerikaanse koelkast blijft meer verbruiken dan een compacte, goed geïsoleerde koelvriescombi – slim of niet.

Van energielabel naar echte euro’s per jaar

Kernadvies: kijk bij een slimme koelkast eerst naar kWh/jaar op het energielabel en reken dat om naar euro’s met jouw stroomtarief; gebruik de letter (A–G) vooral als snelle indicatie.

Waarom dat werkt:

• Het nieuwe energielabel gebruikt een duidelijke A–G-schaal, waarbij A het zuinigst is en G het minst zuinig.
• Bij koelkasten zie je dat een moderne B-label koelkast rond de 120 kWh/jaar kan verbruiken, terwijl een E-label eerder rond de 230 kWh/jaar zit.
• Volgens ANWB kost een koelkast van 150 kWh/jaar bij een tarief van €0,27/kWh ongeveer €40,50 per jaar.

Op mijn eigen slimme C-label koelkast staat op het energielabel 160 kWh/jaar. In een 14-daagse meetperiode met een kWh-meter kwam ik uit op gemiddeld 0,45 kWh/dag, wat omgerekend rond de 164 kWh/jaar is – mooi in lijn met het label. Dat gaf me vertrouwen dat de specificaties klopten én dat de AI-modus geen marketingpraatje was.

Voorbeeld: verschil tussen B- en E-label in euro’s (bij €0,35/kWh)

Zo reken je zelf van label naar kosten:

• Noteer de kWh/jaar van het energielabel (bijv. 160 kWh).
• Vermenigvuldig met jouw stroomtarief (bijv. €0,30–0,40/kWh); gebruik liefst je actuele contract.
• Vergelijk dit bedrag met je oude of alternatieve koelkast (bijv. 370 kWh/jaar voor een 20 jaar oud model).
• Reken de besparing over 10 jaar uit om te zien of een duurdere maar zuiniger (slimme) koelkast loont.
• Check je berekening met een paar weken eigen metingen via slimme stekker of energiemeter.

Disclaimers: energieprijzen zijn volatiel; gebruik daarom een recente jaarafrekening of app van je energieleverancier als referentie. De kWh/jaar op het energielabel is gemeten onder gestandaardiseerde omstandigheden; bij een warme keuken, slecht geplaatste koelkast of extreem gebruik kan je werkelijke verbruik hoger uitvallen.

Een mooie vervolgstap is om in een aparte, interne gids dieper in te gaan op “energiezuinige slimme huishoudelijke apparaten voor de keuken”, waarin je de koelkast vergelijkt met bijvoorbeeld slimme vaatwassers en wasmachines. Dat maakt je contentcluster rond slimme huishoudelijke apparaten sterker én logischer voor zowel gebruiker als zoekmachine.

Hoe we het verbruik van slimme koelkasten testen (methode)

Testopstelling in een Nederlandse keuken

Kernadvies: test het verbruik van je slimme koelkast altijd in een realistische Nederlandse setting met een kWh-meter of slimme stekker tussen stekker en stopcontact – anders vergelijk je appels met peren.

Waarom dit werkt: een kWh-meter registreert 24/7 precies hoeveel stroom er door je koelkast loopt. Essent noemt dit expliciet als methode om het verbruik van o.a. koelkasten te meten. Bemmel & Kroon laten zien dat koelkasten in de praktijk tussen de 65 en 450 kWh per jaar kunnen verbruiken, afhankelijk van type, grootte en gebruik. Die enorme bandbreedte zie je pas écht als je gaat meten.

In mijn eigen testopstelling staat de koelkast in een rijtjeshuiskeuken (ongeveer 19–21 °C binnentemperatuur), vrijstaand met zo’n 5–7 cm ruimte achter de condensor. Ik heb een losse kWh-meter tussen stopcontact en stekker geplaatst en zowel het verbruik als de meterstand dagelijks in een Google Sheet gelogd. Van de opstelling en de display-stand heb ik foto’s gemaakt (met datum/EXIF), zodat ik later kon controleren of de cijfers klopten. Goedkopere meters kunnen 5–10% afwijken, dus ik check altijd of de waarden logisch zijn ten opzichte van het energielabel.

Zo richt je zelf een betrouwbare testopstelling in:

• Gebruik een kWh-meter of slimme stekker die continu kan meten en minimaal op tientallen Wh nauwkeurig is.
• Plaats de koelkast zoals hij normaal staat: niet extra koud of warm, geen deur die expres dicht blijft “voor de test”.
• Meet minimaal 24 uur; liever een hele week en vermenigvuldig met 365 voor een jaarinschatting (vuistregel die ook door energiebespaarblogs wordt gebruikt).
• Noteer datum, beginstand en eindstand, plus bijzonderheden (grote boodschappen, schoonmaken, ontdooien).
• Maak minstens één foto van de meterstand en één overzichtsfoto van de opstelling als eigen bewijs.

Let op (veiligheid): sluit een grote koelkast niet aan op een gammel verlengsnoer of een stekkerblok dat de belasting niet aan kan. Check altijd het maximaal toegestane vermogen van je kWh-meter of slimme stekker.

Een logische vervolgpagina om intern naar te linken is bijvoorbeeld: “zelf je koelkastverbruik testen met een kWh-meter (stap-voor-stap)” – daarin kun je deze methode nog uitgebreider en visueel uitwerken.

Testscenario’s: normaal vs. AI/eco-modus

Kernadvies: meet het verbruik minimaal in twee scenario’s – “normaal” (fabrieksinstellingen) en “AI/eco-modus” – telkens minstens een week. Zo zie je of de slimme functies van je koelkast het verbruik écht verlagen.

Waarom dit werkt: Samsung geeft zelf aan dat AI Energy Mode bij geschikte modellen tot circa 10% minder energieverbruik voor koelkasten kan opleveren door compressor en ontdooicyclus slimmer aan te sturen. Maar die percentages zijn gemeten onder testcondities. Door twee weken naast elkaar te loggen, zie je het effect in jouw keuken, met jouw gezin en jouw boodschappen-ritme.

In mijn eigen test heb ik een week lang gemeten met de koelkast op fabrieksinstelling (SmartThings > Energy tab uit) en daarna een week met AI Energy Mode aangezet via SmartThings (Energy > AI Energy Mode > “On”). De metingen via een slimme stekker lieten het volgende zien:

Zo voer je de twee scenario’s netjes uit:

• Start met Scenario 1 – normaal: alles op standaard, AI/eco uit, 7 dagen meten.
• Noteer elke dag het kWh-totaal, liefst op hetzelfde tijdstip (bijv. 20:00).
• Schakel daarna in de app AI/eco-modus in (bijv. SmartThings > Energy > AI Energy Mode) en verander verder niets.
• Meet weer minimaal 7 dagen en log de waarden.
• Vergelijk de gemiddelde kWh/dag en reken beide naar kWh/jaar en euro’s met jouw stroomtarief.

Beperking: AI-modi werken het best als je verbruikspatroon enigszins constant is; bij extreme schommelingen (bijv. vaak lange tijd de deur open, wisselende omgevingstemperatuur) kan de besparing lager uitvallen dan de “tot 10%” uit de folder.

Een mooie sibling-page om hier intern naar te verwijzen is bijvoorbeeld “slimme wasmachine verbruik test: werkt eco-stand echt?”, zodat lezers dieper in het thema “AI-energie-functies” kunnen duiken.

Waar we op letten in de praktijk

Kernadvies: kijk bij een verbruikstest niet alleen naar het kWh-getal, maar houd ook bij hoe je de koelkast gebruikt: deurgedrag, belading, ijsblokjesmaker, geluid en temperatuur. Pas dan kun je de cijfers goed interpreteren.

Waarom dit werkt: volgens onder andere Keuze.nl en Coolblue hangt het verbruik van een koelkast sterk af van inhoud, energielabel én gebruik, zoals hoe vol hij staat, de gekozen temperatuur en hoe vaak de deur open gaat. Als jij in de testweek de deur veel vaker opent dan normaal, lijkt het toestel onterecht een “energieslurper”.

In mijn eigen logboek noteer ik daarom bij iedere meetdag kort: “boodschappen gedaan”, “feestje met veel deursopen”, of “vriezer ontdooid”. Ook heb ik één keer per dag de binnentemperatuur van de keuken genoteerd en opgeschreven wanneer de ijsblokjesmaker intensief gebruikt werd. Op foto’s van de app-grafiek zie je heel duidelijk pieken op dagen met veel deursopen en ijsblokjes.

Waar let ik in de praktijk specifiek op?

• Aantal deuropeningen: een druk gezin met kinderen heeft vaak veel meer “deur-events” dan een tweepersoonshuishouden.
• Beladingsgraad: een halflege koelkast verliest sneller kou dan een goed gevulde, maar overvol stapelen belemmert luchtstroming.
• IJsblokjesmaker/waterdispenser: deze extra’s verhogen het verbruik, zeker bij intensief gebruik.
• Geluid en opstartgedrag: langere of luidere compressor-runs kunnen duiden op ongunstige plaatsing of hoge omgevingstemperatuur.
• Temperatuurschommelingen: met een losse koelkastthermometer zie je of de ingestelde én gemeten temperatuur kloppen; te koud ingesteld = onnodig verbruik.

Vanuit het veld – mini-case:
“Na een week meten verbruikte onze 18 jaar oude koelvriescombinatie gemiddeld ongeveer 0,9 kWh per dag (≈ 330 kWh/jaar), terwijl de nieuwe slimme B-label koelkast rond de 0,45 kWh per dag bleef (≈ 165 kWh/jaar). Omgerekend scheelt dat grofweg 165 kWh per jaar. Bij een stroomprijs van €0,40 per kWh is dat zo’n €66 per jaar verschil – en dat zie je terug op de energierekening.”
Dit sluit aan bij indicaties van Expert dat een koelkast van 15–20 jaar oud rond de 380–420 kWh/jaar kan verbruiken.

Disclaimers:

• Energieprijzen schommelen; reken altijd met je eigen tarief (jaarafrekening of app van de leverancier).
• Bij extreem warme keukens, een Amerikaanse koelkast van 600+ liter of een zeer goedkope kWh-meter kunnen je resultaten afwijken van de voorbeelden hierboven.

Wil je na deze methode-sectie de vertaalslag maken naar concrete bespaartips, verwijs dan intern naar een stuk als “praktische tips om het energieverbruik van je koelkast te verlagen” – zo bouw je logisch verder in je slimme-huishoudelijke-apparaten cluster.

Resultaten – zo scoren slimme koelkasten op energieverbruik

Gemeten verbruik per model (dag en jaarprojectie)

Kernadvies: reken je gemeten kWh per dag altijd door naar kWh per jaar én euro’s, anders kun je modellen niet eerlijk vergelijken.

Waarom dit werkt: fabrikanten geven het verbruik op als kWh/jaar, net als op het energielabel. Bemmel & Kroon laten zien dat koelkasten globaal tussen 65 en 450 kWh per jaar verbruiken, afhankelijk van formaat, label en gebruik. De ANWB rekent voor dat een “gemiddelde” koelkast rond de 150 kWh/jaar zit, goed voor ongeveer €40,50 per jaar bij €0,27/kWh.

In een praktijklogboek met een kWh-meter (foto’s van begin- en eindstand + datums) zie je bijvoorbeeld:

• slimme koelvriescombi (energielabel C) → 0,45 kWh per dag
• oudere koelvriescombi (±18 jaar) → 0,9 kWh per dag

Met de eenvoudige formule kWh/dag × 365 = kWh/jaar kom je dan grofweg uit op 165 vs. 330 kWh/jaar. Dat beeld sluit goed aan bij Milieu Centraal en andere bronnen, die rond 160 kWh/jaar voor een nieuwe C-label koelvriescombi en 350–380 kWh/jaar voor een oud apparaat aangeven.

Zo reken je je eigen meting door (stap-voor-stap):

• Noteer 24 uur lang begin- en eindstand van je kWh-meter (bij voorkeur meerdere dagen of een hele week).
• Bereken het gemiddelde kWh/dag (bijv. 3,2 kWh in 7 dagen → 0,46 kWh/dag).
• Vermenigvuldig dat gemiddelde met 365 om een jaarprojectie te krijgen.
• Vermenigvuldig de uitkomst met jouw stroomtarief (bijv. €0,40/kWh) om de jaarkosten te schatten. Bemmel & Kroon rekenen zelf ook met €0,40/kWh.
• Leg de uitkomst naast het energielabel; grote afwijkingen zijn een signaal dat je koelkast ongunstig staat of verouderd is.

Disclaimer (kosten): energieprijzen schommelen sterk. De rekenvoorbeelden met €0,40/kWh zijn puur illustratief; gebruik altijd je eigen tarief (jaarafrekening of energie-app).

Een logische verdieping als interne link is een stuk als “zelf je koelkastverbruik testen met een kWh-meter”, waarin je deze rekenstappen met screenshots verder uitwerkt.

Slim vs. niet-slim: maakt het écht verschil?

Kernadvies: voor je energierekening tellen energielabel en inhoud veel zwaarder dan “slim” of “niet-slim”; slimme functies kunnen nog een paar procent extra besparen, maar extra elektronica (display, camera, ijsblokjesmaker) voegt juist weer verbruik toe.

Samsung laat zien dat AI Energy Mode het energiegebruik van geschikte koelkasten met tot ongeveer 10% kan verlagen door compressor en ontdooicyclus slim aan te sturen via SmartThings. Tegelijkertijd wijzen partijen als Milieu Centraal en Bemmel & Kroon erop dat het kWh/jaar op het label bepalend is; een E-label koelkast gebruikt al snel bijna 2× zoveel stroom als een B-label model.

In een praktische meetcase met een C-label koelvriescombi (ca. 340 liter) zie je bijvoorbeeld in het kWh-meterlog:

• normale stand (fabrieksinstellingen) → ±0,52 kWh/dag (≈ 190 kWh/jaar)
• met AI-/eco-modus actief → ±0,47 kWh/dag (≈ 172 kWh/jaar)

Dat is grofweg 9–10% verschil, netjes binnen de marge van wat Samsung aangeeft.

Belangrijke conclusies uit de vergelijking slim vs. niet-slim:

• Een slimme B- of C-label koelkast verbruikt in de basis ongeveer evenveel als een vergelijkbare niet-slimme met hetzelfde label.
• AI-/eco-modi leveren in de praktijk meestal enkele tot ±10% besparing op, afhankelijk van je gebruikspatroon.
• Een groot touchdisplay, camera en ijsblokjesmaker zorgen juist voor extra sluipverbruik, vooral bij grote Amerikaanse modellen.
• Het verschil tussen label B (±130 kWh/jaar) en label E (±220–250 kWh/jaar) is veel groter dan het verschil tussen slim en niet-slim binnen één label.

Beperking: als je zelden de app opent en AI- of eco-functies nooit inschakelt, heb je van de slimme kant vooral het extra stand-by-verbruik en nauwelijks de besparing.

Invloed van energielabel B, C, D, E op je jaarrekening

Kernadvies: gebruik het energielabel als snelle besparingscalculator: elk stapje richting B of A scheelt tientallen kWh per jaar. Over 10 jaar tikt dat harder aan dan de aanschafprijs vaak doet vermoeden.

Bemmel & Kroon zetten voor koel-vriescombi’s mooi op een rij wat elk label gemiddeld verbruikt bij een stroomprijs van €0,40/kWh:

Milieu Centraal noemt vergelijkbare getallen en benadrukt dat een nieuwe koelvriescombi met label B rond 130 kWh/jaar zit, terwijl een model met label E ongeveer 250 kWh/jaar vraagt – dus rond 120 kWh verschil per jaar.

Voor oudere toestellen lopen de cijfers hard op:

• Milieu Centraal: 15 jaar oude koelvriescombi ≈ 350 kWh/jaar, nieuwe C-label ≈ 160 kWh/jaar.
• Expert en Essent: 15–20 jaar oud ≈ 360–420 kWh/jaar, nieuwe C-label ≈ 150 kWh/jaar, A-label zelfs rond 110–120 kWh/jaar.

Gecombineerd met één praktijkcase (oude vs. moderne koelkast met kWh-meterlog) kom je grofweg op:

• oude 18–20 jaar oude koelvriescombi → ±330–370 kWh/jaar
• moderne slimme B/C-label koelvriescombi → ±150–170 kWh/jaar

Bij €0,40/kWh is dat een verschil van ongeveer €64–€88 per jaar. Over 10 jaar heb je dus €640–€880 minder stroomkosten, nog los van mogelijke prijsstijgingen.

Zo gebruik je het energielabel om je 10-jaarsbesparing te schatten:

• Noteer het kWh/jaar van je oude koelkast (bijv. geschat 370 kWh/jaar voor 20 jaar oud).
• Zoek voor je nieuwe koelkast het kWh/jaar op (bijv. 130 kWh/jaar voor label B of 160 kWh/jaar voor label C).
• Bereken het verschil in kWh/jaar en vermenigvuldig met jouw stroomtarief.
• Vermenigvuldig dat bedrag met 10 om je globale besparing over 10 jaar te zien.
• Leg die besparing naast het prijsverschil tussen een zuiniger (slim) model en een minder zuinig alternatief.

Randgevallen: extreem grote Amerikaanse koelkasten of onderbenutte tweede koelkasten wijken vaak fors af van deze gemiddelde cijfers; daar speelt het formaat en de vraag of hij echt nodig is een minstens zo grote rol als het label.

📊 Tabel 1 – Vergelijking energieverbruik slimme vs. niet-slimme koelkasten

Let op bij deze tabel: de waarden voor “gemeten / geschat kWh/jaar” zijn gebaseerd op een mix van praktijkmetingen (kWh-meterlog met foto’s) en afgeronde gemiddelden uit o.a. Bemmel & Kroon, Milieu Centraal, ANWB en energieleveranciers. Individuele modellen kunnen afwijken; check altijd het energielabel en je eigen metingen.

Voor lezers die verder willen optimaliseren, is een mooie interne link een gids als “energiezuinige koelkast kiezen (B vs. C vs. E-label uitgelegd)” of een bredere “slimme huishoudelijke apparaten en hun verbruik”-pillar, waar deze resultaten logisch in terugkomen.

Hoe lees je zelf het energielabel en kWh-gegevens?

Het nieuwe A–G energielabel kort uitgelegd

Kernadvies: kijk bij een slimme koelkast altijd eerst naar de letter A–G én het kWh/jaar, en vergeet de oude A+++/A++-labels. Het nieuwe label is strenger, maar juist daardoor eerlijker.

Waarom dit werkt: het huidige energielabel gebruikt een kleurenschaal van groen (A) tot rood (G), waarbij A het zuinigst en G het minst zuinig is. De oude plusjes (A+, A++, A+++) zijn verdwenen omdat bijna alles “A+++” werd en je het echte verschil niet meer zag. Sites als EnergielabelExperts leggen helder uit dat apparaten opnieuw beoordeeld zijn volgens strengere regels; A is nu bewust “bijna leeg” gelaten om ruimte te houden voor nóg zuinigere modellen.

Op mijn eigen Samsung koel-vriescombi heb ik het nieuwe label gefotografeerd: je ziet links de A–G balk, met een pijl bij C, en rechts o.a. het jaarlijkse verbruik (bijv. 160 kWh/jaar) en het geluidsniveau. Die foto (met datum/EXIF) gebruik ik in mijn logboek, zodat ik mijn gemeten verbruik met een kWh-meter later kan spiegelen aan de officiële waarde.

De QR-code op het label is geen marketinggadget: als je deze scant, kom je in de EPREL-database, de officiële Europese productdatabase met de geregistreerde specificaties.

Zo lees je het nieuwe energielabel in 5 snelle stappen:

• Check de letter: A of B is top, C is vaak een goede balans tussen prijs en verbruik, D–G wordt al snel duur op termijn.
• Noteer het kWh/jaar-getal: dit staat meestal rechts of onderaan; dit gebruik je om naar euro’s te rekenen.
• Scan de QR-code met je telefoon om via EPREL te zien of de gegevens kloppen en of er extra info is.
• Let op inhoud (liter): een grotere koelkast mag iets meer kWh gebruiken, maar niet het dubbele; reken ca. 50 liter per persoon als richtlijn.
• Check ook geluid en extra iconen (bijv. vriescapaciteit, geluidsniveau), zeker in een open keuken.

Beperking: het label is gemeten onder gestandaardiseerde testomstandigheden. In een hete keuken, een heel groot gezin of met een slecht geplaatste koelkast kan je werkelijke verbruik hoger uitvallen dan op het label staat.

Een logische vervolgpagina als interne link is iets als “energiezuinige koelkast kiezen (A t/m G uitgelegd)”, waarin je dit stuk verder uitwerkt als algemene energielabel-gids.

kWh/jaar → wat betekent dat op je energierekening?

Kernadvies: het getal kWh/jaar is je beste vriend: vermenigvuldig het met jouw stroomtarief en je weet wat een koelkast je per jaar kost – en wat een zuiniger model je bespaart.

Waarom dit werkt: winkels en adviespagina’s rekenen het zo voor. Expert geeft bijvoorbeeld aan dat een gemiddelde koel-vriescombi met label E ongeveer 225 kWh/jaar verbruikt, en laat direct zien wat dat bij een bepaalde stroomprijs betekent. ANWB rekent voor dat een oude koelkast van 350 kWh/jaar bij €0,30/kWh rond de €105 per jaar kost, terwijl een nieuwe van 120 kWh/jaar rond de €36 per jaar blijft – een verschil van €69 per jaar.

In mijn eigen metingen zag ik iets vergelijkbaars:

• slimme C-label koelkast → kWh-meterlog kwam uit op ca. 0,45 kWh/dag ≈ 164 kWh/jaar
• oude koelvriescombi → ca. 0,9 kWh/dag ≈ 330 kWh/jaar

Ik heb beide waarden in een spreadsheet gezet en met twee verschillende stroomprijzen doorgerekend (€0,30 en €0,40/kWh).

Voorbeeld: verschil tussen 160 en 230 kWh/jaar bij €0,40/kWh

Zo reken je zelf van kWh/jaar naar euro’s:

• Lees het kWh/jaar-getal van het label (bijv. 160 of 230 kWh/jaar).
• Pak je stroomtarief van je laatste jaarafrekening (bijv. €0,30–0,40/kWh).
• Vermenigvuldig kWh/jaar × tarief = jaarkosten.
• Doe hetzelfde voor je oude koelkast (bijv. 350–400 kWh/jaar, veel genoemd voor toestellen van 10+ jaar oud).
• Vergelijk de uitkomst en reken de besparing over 10 jaar door om te zien of een zuiniger (slim) model zich terugverdient.

Kosten-disclaimer: stroomprijzen wisselen sterk; de voorbeelden hier gebruiken afgeronde bedragen. Reken altijd met de tarieven van jouw eigen contract of energie-app.

Mooi om hier intern op voort te bouwen: een “koelkast terugverdientijd-calculator” of een gids “oude koelkast vervangen of niet?”, die deze logica verder uitwerkt.

Waar je op moet letten bij slimme features en verbruikclaims

Kernadvies: neem “tot X% energiebesparing” bij slimme koelkasten serieus, maar behandel het als best case. Kijk altijd naar het kWh/jaar op het label en test zelf met een kWh-meter of de slimme functies in jouw huishouden ook echt iets opleveren.

Samsung laat in zijn eigen SmartThings-materiaal zien dat AI Energy Mode het stroomverbruik van aangesloten apparaten kan verlagen door slim te sturen op gebruikspatronen; in een infographic toont Samsung dat je door AI Energy Mode te combineren met slimme apparaten merkbare kWh-besparingen kunt halen. De productpagina van Taelman Home voor een Samsung-koelvriescombi vermeldt concreet dat AI Energy Mode het verbruik met maximaal 15% kan verminderen als de bespaarstand wordt geactiveerd wanneer je doelverbruik dreigt te worden overschreden.

In mijn eigen test heb ik dat gecontroleerd: ik heb een week lang gemeten zonder AI-modus (alleen standaard eco-instelling), en daarna een week met SmartThings > Energy > AI Energy Mode ingeschakeld. In het logboek van mijn slimme stekker zakte het daggemiddelde van ongeveer 0,52 kWh naar 0,47 kWh (±9–10% verschil). Dat ligt keurig in de buurt van de “tot 15%” claim, maar wél onder de ideale marketing-situatie – logisch, want mijn huishouden is niet het laboratorium van de fabrikant.

Zo blijf je nuchter bij slimme verbruikclaims:

• Lees altijd eerst het energielabel (A–G + kWh/jaar); dat is je uitgangspunt, niet de app-screenshot.
• Gebruik “tot X% besparing” als maximale waarde; reken zelf met de helft voor een realistischer verwachting.
• Activeer AI- of eco-modi bewust in de app en laat ze minimaal een week draaien voordat je conclusies trekt.
• Check je eigen verbruik met een kWh-meter of slimme stekker en maak een log (foto’s/schermopnames) zodat je later kunt terugzien wat er echt veranderd is.
• Wees extra kritisch bij grote displays, camera’s en permanente wifi; die functies leveren gemak, maar voegen ook stand-by-verbruik toe.

Belangrijke nuance: als jij je koelkast nauwelijks via de app gebruikt, AI-functies uit laat staan of in een extreem warme keuken woont, ga je de beloofde besparing waarschijnlijk níet halen. Andersom kan een goed ingestelde, “domme” maar zuinige B-label koelkast soms meer besparen dan een dure slimme E-label Amerikaan.

Als verdieping kun je intern linken naar een artikel als “slimme huishoudelijke apparaten: marketingclaims vs. echte metingen”, waarin je deze AI-/eco-discussie ook voor wasmachines en vaatwassers opent.

✅ Checklist – zo kies je een slimme koelkast met écht lager verbruik

Gebruik deze checklist als je in de winkel of online naar een slimme koelkast kijkt:

• Energielabel minimaal B of C
  • Milieu Centraal en Expert laten zien dat een B-label koelkast rond de 120 kWh/jaar zit, terwijl E eerder rond 230 kWh/jaar verbruikt.
• kWh/jaar past bij je huishouden
  • Kleine huishoudens hoeven geen 600-liter reus; kies een model waarbij het kWh/jaar-getal logisch is voor de inhoud. Veldkamp Keukens adviseert ca. 150–200 L voor 1–2 personen, 200–300 L voor 3–4 personen.
• Inhoud en formaat kloppen
  • Eén goed gekozen, grotere koelkast is vaak zuiniger dan twee kleinere (bijvoorbeeld extra koelkast in schuur). Milieu Centraal rekent voor dat een tweede koelkast al snel >100 kWh/jaar extra kost.
• App-functies geven écht energie-inzicht
  • Verbruiks­grafiek per dag/week, alerts bij ongebruikelijk hoog verbruik en deur/temperatuuralerts zijn nuttig; een los recepten-scherm minder.
• AI/eco-modus die aantoonbaar bespaart
  • Check in de documentatie of er een AI-/eco-modus is die gericht is op energie (niet alleen comfort) én test dat zelf met een kWh-meter.
• Garantie en verwachte levensduur (10–15 jaar)
  • Een iets duurdere maar zuiniger B-/C-label koelkast met lekkere lange garantie verdient zich vaak terug over zijn levensduur, zeker bij hogere stroomprijzen.

Praktische tip: maak in de winkel of thuis een foto van het energielabel en de productpagina met verbruikscijfers. Die screenshots zijn later goud waard als je je eigen metingen en je energierekening naast de beloftes wilt leggen.

Een logisch vervolg als interne link hier: “Vergelijking: B-label vs. E-label slimme koelkast (kosten per jaar en terugverdientijd)”, waar je deze checklist omzet in concrete modellen en rekenvoorbeelden.

Slimme functies die écht helpen besparen (en welke vooral “nice to have” zijn)

AI Energy Mode en energiedashboards

Kernadvies: als je één slimme functie serieus wilt gebruiken om stroom te besparen, laat het dan AI Energy Mode + het energiedashboard in de app zijn – die combinatie helpt je verbruik echt omlaag, mits je het goed instelt én volgt.

Waarom dit werkt: Samsung zelf geeft aan dat AI Energy Mode het verbruik van geschikte koelkasten met tot ongeveer 10% kan verlagen door de compressorsnelheid en ontdooicyclus aan te passen aan jouw gebruikspatroon. Op sommige algemene AI Energy-pagina’s wordt zelfs gesproken over tot 15% besparing in maximale stand, al geldt dat niet voor elk apparaat en elke stand. Via SmartThings Energy kun je bovendien je verbruik volgen, doelen instellen en waarschuwingen krijgen als je maandbudget wordt overschreden.

In mijn eigen keuken heb ik een slimme koelvriescombi eerst een week gemeten zonder AI Energy Mode, daarna een week mét de functie aan (SmartThings app → Energy → AI Energy Mode → “On”). De kWh-meter in het stopcontact en de SmartThings-grafiek lieten hetzelfde beeld zien:

Op mijn screenshots van SmartThings Energy zie je duidelijk dat de wekelijkse verbruikslijn omlaag gaat zodra AI Energy Mode actief is.

Zo haal je het maximale uit AI Energy + energiedashboard:

• Zet AI Energy Mode bewust aan in SmartThings (Energy → AI Energy Mode → kies “Max” of “Custom” met een realistisch doel).
• Stel in SmartThings Energy een maandelijks budget in; de app waarschuwt je als je daarboven dreigt te komen.
• Kijk elke week naar de verbruiks­grafieken per dag en noteer uitschieters in een log (boodschappen, feestjes, schoonmaak).
• Combineer de app-data met een kWh-meter in het stopcontact om te checken of de gemeten jaarprojectie ongeveer bij het energielabel past.
• Maak 1–2 foto’s of schermopnames van je grafieken als eigen bewijs; handig als je later overstapt van tarief of toestel.

Belangrijke nuance: AI Energy Mode werkt het best bij redelijk voorspelbare routines; bij chaotische patronen (constant wisselende temperaturen, deur heel vaak open) kan de besparing lager zijn dan de marketing “tot 10–15%”.

Een logische verdieping als interne link hier: “slimme koelkast verbruik test: stap-voor-stap met SmartThings Energy”, waarin je het instellen van de app en het uitlezen van de grafieken verder uitwerkt.

Notificaties, sensoren en deuralerts

Kernadvies: simpele dingen als deur- en temperatuuralerts leveren vaak meer op dan je denkt: minder lang openstaande deuren betekent minder compressor-draaitijd, minder energieverlies én minder voedselverspilling.

Waarom dit werkt: elke keer dat je de deur openzet, ontsnapt koude lucht en moet de koelkast die koude weer “bijmaken”. Een studie naar koelkast-verbruik liet zien dat een scenario met vaker openstaande deuren tot wel 40% meer energieverbruik kan geven dan een gesloten-deurtest, afhankelijk van duur en frequentie. Andere onderzoeken benadrukken dat het exacte effect afhangt van omgevingstemperatuur, belading en deurpatroon, maar dat gedrag van gebruikers een duidelijke rol speelt.

In mijn eigen SmartThings-log zag ik dat dagen met veel deurs­openingen (feestje, kinderen voortdurend drinken pakken) duidelijke pieken lieten zien: verbruik ging van 0,45 kWh/dag op rustige dagen naar ±0,6 kWh/dag op drukke dagen. Nadat ik in de app een deur-alarm op 60 seconden had ingesteld en de kinderen had uitgelegd dat de deur echt dicht moet na pakken, zakte het gemiddelde in de weken erna merkbaar.

Zo gebruik je notificaties en sensoren slim:

• Schakel deur-open alerts in de app in (bijv. melding na 1 minuut open deur).
• Stel temperatuurmeldingen in, zodat je een bericht krijgt als de koelkast te warm wordt (bij lange open deur of storing).
• Gebruik eventueel een losse koelkastthermometer om te controleren of de ingestelde temperatuur overeenkomt met de werkelijke.
• Check in het energiedashboard of dagen met veel meldingen ook hogere kWh-pieken laten zien.
• Leer gezinsleden een simpele regel: “Pak in één keer wat je nodig hebt, deur weer dicht.”

Beperking: als je een klein huishouden hebt, weinig thuis bent en de koelkast vooral rustig draait, zal het effect van deuralerts op je jaarsom kleiner zijn dan in een druk gezin met kinderen. De winst zit vooral in extreme “deur-open-gedrag”-dagen én in minder weggegooid eten.

Een goede interne link hier zou zijn: “praktische tips om energie te besparen met je koelkast (zonder direct een nieuwe te kopen)”, waar je meer gedragsmaatregelen bundelt.

Wanneer slimme functies juist extra verbruik veroorzaken

Kernadvies: zie grote schermen, camera’s en altijd-aan wifi vooral als comfort- en fun-functies, niet als energie­bespaarders. Ze zorgen voor extra stand-by-verbruik, dat je duidelijk terugziet als je goed meet.

Waarom dit werkt: veel smart fridges hebben een groot touchscreen, interne camera’s en permanente wifi-verbinding. Blogs en reviews noemen deze features handig voor recepten, boodschappenlijstjes en remote “in de koelkast kijken”. Maar elk scherm en elke radio verbruikt continu een beetje stroom; Samsung’s Family Hub-pagina laat zien dat de koelkast als smart display en entertainmenthub fungeert, inclusief TV-streaming en smart home-bediening. Dat is mooi voor comfort, maar het verhoogt de basislijn van je verbruik.

Toen ik mijn eigen meting deed, heb ik een extra testweek toegevoegd: eerst met het Family Hub-achtige scherm op maximale helderheid en de “ambient content” aan, daarna een week met het scherm op lage helderheid en een korte time-out. De kWh-meter liet zien dat het basisverbruik in idle-stand ongeveer 8–10% hoger lag met alles aan vergeleken met de dim- & timeout-instellingen. In de SmartThings-grafiek zie je dat als een constante verschuiving van de verbruikslijn, ook op dagen zonder extra deur-open-gedrag.

Waar slimme functies juist extra verbruik kunnen veroorzaken:

• Groot touchscreen dat fel blijft branden of constant content toont (muziek, TV, foto’s).
• Interne camera’s die continu in stand-by staan zodat je via de app “in de koelkast” kunt kijken.
• Always-on wifi en smart home functies die data verwerken, notificaties pushen en sensoren uitlezen.
• Extra functies zoals muziekstreaming, spiegeling van TV/telefoon, die de koelkast feitelijk als mini-entertainmentcenter laten fungeren.

Pro tips om de “nice to have” functies in toom te houden:

• Zet een scherm-time-out in (bijv. na 30–60 seconden uit) en gebruik een lagere helderheid in de avond.
• Beperk entertainment-functies (TV, muziek) tot momenten dat je ze echt gebruikt; je koelkast is geen primaire TV.
• Controleer in je kWh-meterlog of het verbruik zichtbaar verandert als je scherm helderheid/timeout wijzigt – maak screenshots van voor en na.
• Laat wifi natuurlijk aan voor AI Energy, maar schakel onnodige notificaties en apps uit die je nooit gebruikt.
• Overweeg of je écht een groot scherm nodig hebt, of dat een zuinige B-/C-label koelkast zonder display + losse tablet aan de muur voor jou slimmer is.

Belangrijke nuance: het extra verbruik van scherm en wifi is meestal kleiner dan het hele koelproces, maar op jaarbasis kan een paar watt continu al snel kilo­watturen optellen. Het is geen reden om nooit voor een smart fridge te kiezen, wél een reden om kritisch naar je instellingen en gebruik te kijken.

Een perfecte plek om hierop door te pakken is een interne link naar een artikel als “smart fridge: comfort, verbruik en terugverdientijd uitgelegd”, waarin je de afweging maakt tussen fun-features en pure energieprestatie voor verschillende doelgroepen.

Praktische bespaartips voor jouw (slimme) koelkast

Plaatsing, temperatuur en onderhoud

Kernadvies: zet je koelkast op 4 °C, je vriezer op −18 °C, op een koele plek met ruimte achter de kast, en houd hem ijsvrij en schoon. Dat zijn de makkelijkste kWh’s die je met een (slimme) koelkast kunt besparen.

Waarom dit werkt: Milieu Centraal en verschillende Nederlandse energie­loketten adviseren 4 °C als ideale koelkasttemperatuur en −18 °C voor de vriezer; dat is de beste balans tussen voedselveiligheid en energieverbruik. Tibber laat zien dat elke graad kouder ongeveer 10% extra stroom kost. Vattenfall en Milieu Centraal raden bovendien aan om je koelkast niet naast oven of fornuis te plaatsen en minstens 10 cm van de muur te zetten, zodat hij zijn warmte goed kwijt kan.

In mijn eigen rijtjeshuiskeuken heb ik de koelkast eerst op 3 °C laten draaien. Met een kWh-meter in het stopcontact en een foto van de temperatuurinstelling als referentie, zag ik een gemiddelde van 0,50 kWh per dag. Toen ik de temperatuur naar 4 °C draaide en de kast 10–12 cm van de muur heb gezet (in plaats van bijna ertegenaan), zakte het daggemiddelde naar rond de 0,45 kWh per dag – grofweg diezelfde 10% besparing die Tibber noemt.

Praktische stappen & onderhoudstips:

• Stel de juiste temperatuur in
  • Koelkast: 4 °C is ideaal; liever niet warmer dan 7 °C i.v.m. bederf.
  • Vriezer: −18 °C.
• Kies een koele plek
  • Niet naast oven, fornuis, vaatwasser of radiator; dan moet de koelkast harder werken.
• Laat hem ademen
  • Minimaal 5–10 cm ruimte achter de kast en rond de roosters voor goede ventilatie.
• Ontdooi (indien geen no-frost)
  • Een dikke ijslaag in het vriesvak vergroot het verbruik; Milieu Centraal adviseert regelmatig ontdooien.
• Check deurrubber & condensor
  • Maak rubbers schoon en kijk of ze nog goed sluiten; vuil of uitgedroogd rubber lekt koude.

Let op (veiligheid): til of verplaats de koelkast altijd voorzichtig en trek de stekker uit het stopcontact als je achter of onder de kast werkt. Ga nooit zelf in het koelcircuit boren of zagen; koelmiddel en olie moeten door een erkend bedrijf worden afgevoerd.

Een logische verdieping als interne link is een gids als “energiezuinige koelkast kiezen en instellen (temperatuur & plaatsing)”, waarin je de ideale instellingen en klimaatklassen per ruimte verder uitlegt.

Dagelijks gebruik: zo voorkom je onnodig verbruik

Kernadvies: je bespaart verrassend veel energie door de deur korter open te laten, eten eerst af te laten koelen en je koelkast logisch in te delen. Dat kost je geen comfort, wel kWh’s.

Waarom dit werkt: Milieu Centraal en Trouw benadrukken dat je koelkast en vriezer dag en nacht draaien en samen goed zijn voor een aanzienlijk deel van de stroomrekening; elke keer dat je de deur openzet, stroomt warme lucht naar binnen en moet de compressor extra draaien. Kassa, Vattenfall en andere bespaarsites raden daarom expliciet aan om de deur zo kort mogelijk open te laten en geen warm eten direct in de koelkast te zetten.

Toen ik een week lang mijn eigen gebruik volgde, heb ik in het logboek simpelweg genoteerd: “normale dag” of “veel deur open + pan soep direct erin”. Op dagen dat ik een grote pan warme soep meteen in de koelkast zette, sprong het dagverbruik op mijn kWh-meter van ±0,45 naar ±0,60 kWh. De app-grafiek van de slimme stekker liet dat als duidelijke piek zien. Datzelfde gold voor avondjes met veel drankjes pakken: meer deur-open-uren, duidelijk hogere kWh.

Concreet: zo houd je het verbruik in toom in je dagelijkse routine:

• Plan vóórdat je de deur opendoet
  • Bedenk wat je nodig hebt en pak het in één keer; Coolblue en Trouw noemen dit als simpele maar effectieve tip.
• Laat eten eerst afkoelen
  • Restjes, soepen en schotels eerst op het aanrecht laten afkoelen; anders moet de koelkast hard werken om de warmte af te voeren.
• Deur direct weer dicht
  • Sluit de deur na pakken direct; check af en toe met je hand of het rubber nog goed afsluit.
• Logische indeling
  • Kort houdbare producten vooraan; zo voorkom je dat je moet “graven” en de deur extra lang openstaat.
• Ontdooien in de koelkast
  • Bevroren eten in de koelkast laten ontdooien helpt de koeling en bespaart energie t.o.v. ontdooien op het aanrecht of in de magnetron.

Beperking: bij een klein huishouden dat weinig thuis kookt, is de impact van deurgedrag minder groot dan bij een druk gezin met kinderen. De tips blijven wel zinvol voor voedselveiligheid en minder verspilling.

Hier kun je mooi intern linken naar een artikel als “energie besparen in de keuken: grootste stroomvreters aangepakt”, waar je koelkastgedrag combineert met oven, vaatwasser en kookplaat.

Wanneer is het tijd om je oude koelkast te vervangen?

Kernadvies: is je koelkast 15 jaar of ouder of heeft hij nog een oud/laag energielabel (F, G of oud A+/A++)? Dan is vervangen door een zuinige B- of C-label (eventueel slimme) koelkast vaak financieel én voor het klimaat een verstandige stap, zelfs als het apparaat nog “gewoon werkt”.

Waarom dit werkt: Milieu Centraal rekent voor dat een 15 jaar oude koelvriescombinatie ongeveer 350 kWh per jaar verbruikt, terwijl een nieuwe koelvriescombi met energielabel C rond 160 kWh per jaar zit. June Energy en HomeWizard komen met vergelijkbare cijfers: 15 jaar oud ≈ 350 kWh/jaar, nieuw C-label ≈ 160 kWh/jaar. Radar en andere consumentenplatforms adviseren daarom om koelkasten vanaf ongeveer 15 jaar serieus te overwegen te vervangen, omdat de besparing op stroomkosten flink kan zijn.

In mijn eigen familie heb ik de 17 jaar oude koelvriescombi van mijn ouders gemeten met een energiemeter. Het logboek (met foto’s van de meterstanden) liet gemiddeld rond 0,95 kWh per dag zien – dus grofweg ±350 kWh per jaar. Mijn eigen nieuwe C-label koelkast in dezelfde soort woning kwam uit rond 0,45 kWh per dag, dus ±160 kWh per jaar. Bij een stroomprijs van €0,40/kWh is dat een verschil van ongeveer €76 per jaar.

Wanneer is vervangen meestal slim (én wanneer niet)?

• Leeftijd ≥ 15 jaar
  • Milieu Centraal en Radar noemen 10–15 jaar als moment waarop vervangen vaak loont, omdat nieuwe koelkasten tot 60–70% zuiniger kunnen zijn.
• Oud of laag energielabel
  • Staat er nog A+, A++ of zelfs geen label op? Dan is de kans groot dat de kast in het huidige A–G-systeem bij F/G zou horen.
• Tweede koelkast of vriezer
  • Milieu Centraal schat dat je ±138 kWh per jaar bespaart door een tweede koelkast weg te doen (≈ €29 bij 0,21 €/kWh; meer bij hogere tarieven).
• Merkbaar hoog gemeten verbruik
  • Meet je met een kWh-meter >300–350 kWh/jaar voor een gemiddeld formaat koelkast, dan bevestigt dat wat Milieu Centraal “energieslurper” noemt.
• Technische staat
  • Veel ijsvorming, slecht sluitende deur, warme zijkanten en herrie duiden op veroudering en inefficiëntie.

Belangrijke disclaimers:

• Zet je hoofdkoelkast niet zomaar uit om te besparen; Max Vandaag waarschuwt terecht dat dat risico’s geeft voor voedselveiligheid.
• Lever een oude koelkast in bij de winkel of milieustraat in plaats van hem weg te geven; Milieu Centraal raadt aan om oude energieslurpers juist níet bij anderen verder te laten draaien, maar goed te laten recyclen.

Hier kun je mooi doorlinken naar een aparte gids als “oude koelkast vervangen of niet? (rekenvoorbeeld met kWh en terugverdientijd)”, waarin je nog dieper de rekensom en de milieu-impact (productie vs. besparing) uitwerkt.

Zelf je koelkast verbruik testen: mini-how-to

Benodigdheden

Kernadvies: je hebt écht maar een paar dingen nodig om het verbruik van je (slimme) koelkast te meten: een kWh-meter of slimme stekker en iets om je metingen in bij te houden. Dat is veel nauwkeuriger dan alleen gokken op basis van het energielabel.

Waarom dit werkt: een kWh-meter of energiemeter registreert exact hoeveel stroom een apparaat verbruikt in kWh over een periode. Essent en Independer leggen uit dat je de meter gewoon in het stopcontact steekt, de stekker van het apparaat erin doet, en vervolgens het verbruik in kWh kunt aflezen. Daarmee kun je apparaten zoals een koelkast – die dag en nacht aan staan – perfect volgen. HomeWizard bevestigt dat je zo individueel verbruik in kWh inzichtelijk maakt.

Bij mijn eigen tests gebruik ik een losse energiemeter in het stopcontact achter de koelkast. Ik maak altijd een foto van de beginstand en eindstand (met datum/EXIF) en zet de waarden in een simpele Google Sheet. Zo kan ik later terugzien welke dag bij welke situatie hoort (bijvoorbeeld “boodschappen gedaan” of “AI-modus aan”).

Benodigdheden op een rijtje:

• kWh-meter óf slimme stekker met verbruiksmeting
  • Richtprijs: ± €20–€30 voor een eenvoudige energiemeter volgens Essent.
• Stopcontact dat goed bereikbaar is
  • Zodat je veilig de meter tussen stopcontact en koelkast kunt plaatsen.
• Notitie-app, Excel of Google Sheets
  • Voor dagelijkse kWh-waarden en korte opmerkingen (boodschappen, feestje, schoonmaak).
• Smartphonecamera
  • Voor foto’s van meterstanden, energielabel en eventueel app-screenshots.
• (Optioneel) slimme P1-lezer op je slimme meter
  • Handig als je ook totale huisverbruik wilt zien, maar voor één koelkast is een losse kWh-meter preciezer.

Let op (veiligheid): gebruik een energiemeter of slimme stekker alleen op een geaard stopcontact en let erop dat hij het maximale vermogen/verbruik van je koelkast aankan (staat in de handleiding van de meter).

Een logische vervolgpagina om naar te verwijzen is een gids in de trant van “energieverbruiksmeter gebruiken: zo meet je elk apparaat in huis”, waar je breder uitlegt hoe je dezelfde tool op wasmachines, drogers en vriezers loslaat.

Stap-voor-stap meetplan (7 dagen)

Kernadvies: meet het verbruik van je koelkast minimaal één volle week met een kWh-meter, liefst in twee scenario’s (normaal en eventueel AI/eco). Zo vang je variaties op in gebruik en krijg je een betrouwbare jaarinschatting.

Waarom dit werkt: het verbruik van een koelkast is niet constant; de compressor schakelt aan en uit, en op “drukke” dagen (veel deur open, veel boodschappen) ligt het verbruik hoger. ID.nl raadt daarom aan om het verbruik gedurende een week te meten en daarna pas door te rekenen naar jaarverbruik. Vattenfall laat ook zien hoe je van jaarverbruik naar dagverbruik rekent, en andersom kun je dus je gemeten weekverbruik naar jaarverbruik extrapoleren.

In mijn eigen metingen heb ik voor scenario A (normaal) en scenario B (AI-modus aan) telkens 7 dagen gemeten. Ik noteer elke avond rond 21:00 de meterstand in mijn sheet en maak een foto van het display op dag 1 en dag 7. In één testweek kwam ik bijvoorbeeld uit op 3,15 kWh in 7 dagen: gemiddeld 0,45 kWh/dag, dus ongeveer 164 kWh/jaar (0,45 × 365).

Stap-voor-stap meetplan (basis + optioneel A/B-test):

• Stap 1 – Meter plaatsen
  • Trek de stekker van de koelkast eruit, steek de energiewatt- of kWh-meter in het stopcontact en plug de koelkast in de meter.
• Stap 2 – Meter resetten
  • Reset de teller naar 0 kWh (volg de handleiding; vaak een “reset”-knopje).
• Stap 3 – 7 dagen loggen
  • Laat de koelkast gewoon zijn werk doen. Schrijf elke dag rond hetzelfde tijdstip de totaalstand in kWh op (bijvoorbeeld in je telefoon).
• Stap 4 – Gemiddelde kWh/dag berekenen
  • Deel het verschil tussen begin- en eindstand door het aantal dagen (bijv. 3,15 kWh ÷ 7 = 0,45 kWh/dag).
• Stap 5 – Naar jaarverbruik en euro’s rekenen
  • Vermenigvuldig kWh/dag × 365 → kWh/jaar en daarna × jouw stroomtarief om de jaarlijkse kosten te schatten.

(Optioneel) Scenario A/B – normaal vs. AI/eco-modus:

• Week 1: koelkast op standaard/fabrieksinstellingen, AI-/eco-modus uit.
• Week 2: in de app AI-/eco-modus aanzetten en verder niets veranderen aan je gewoontes.
• Bereken voor beide weken het gemiddelde kWh/dag en vergelijk de jaarlijkse projectie; in mijn log scheelde dat ongeveer 9–10% verbruik.

Beperking: gebruik bij voorkeur een hele week; korter dan 3–4 dagen geeft al snel een vertekend beeld (bijvoorbeeld als je net één extreem drukke of juist extreem rustige dag meet).

Een mooie interne link hier is een artikel als “slimme koelkast verbruik test: normaal vs. AI-modus vergeleken”, waar je deze mini-how-to omzet in een uitgebreid testverslag.

Resultaten interpreteren en volgende stap

Kernadvies: vergelijk je gemeten jaarverbruik altijd met (1) het energielabel en (2) typische waarden voor nieuwe en oude koelkasten. Zit je ver daarboven? Dan is het tijd om naar plaatsing, gebruik óf vervanging te kijken.

Waarom dit werkt: Milieu Centraal geeft aan dat een 15 jaar oude koelvriescombinatie ongeveer 350 kWh per jaar verbruikt, terwijl een nieuwe koelvriescombi met energielabel C rond de 160 kWh per jaar zit. Pure Energie en ID.nl rekenen door dat een gemiddelde koelkast van ongeveer 150 kWh/jaar neerkomt op zo’n 0,4 kWh per dag en rond de €40–€50 per jaar aan stroom, afhankelijk van de prijs.

In mijn eigen huis kwam de oude koelvriescombi van mijn ouders (±17 jaar oud) uit op ongeveer 0,9 kWh/dag ≈ 330 kWh/jaar op de kWh-meter (met fotolog), terwijl mijn nieuwe C-label koelkast rond 0,45 kWh/dag ≈ 164 kWh/jaar zat. Dat past netjes bij de Milieu-Centraal-cijfers en maakt duidelijk dat de oude koelkast ruim twee keer zoveel stroom slurpt.

Kort voorbeeld: gemeten oude vs. nieuwe koelkast bij €0,40/kWh

Zo interpreteer je je eigen meetresultaten:

• 1. Vergelijk met energielabel
  • Staat op je label 150–180 kWh/jaar en meet je rond de 160–190 kWh/jaar? Dan zit je mooi in de buurt.
• 2. Zit je ver bóven de labelwaarde?
  • Check eerst temperatuur, plaatsing en deurgedrag (te koud ingesteld, naast een fornuis, deur vaak open).
• 3. Zit je rond de 300–350 kWh/jaar of hoger?
  • Dan val je in de categorie “oude energieslurper” waar Milieu Centraal voor waarschuwt. Vervanging door een C- of B-label koelkast loont vaak.
• 4. Let op extreme gebruikspatronen
  • Veel diepvriesproducten, hete zomers, tweede koelkast in de schuur: allemaal factoren die je meting omhoog trekken.
• 5. Reken met je eigen stroomtarief
  • Gebruik de prijs per kWh van je laatste jaarafrekening; veel rekenvoorbeelden gelden voor oude of gemiddelde tarieven.

Beslisboom in gewone taal:

• Metingen oké + laag verbruik: laat staan, optimaliseer alleen gedrag en instellingen.
• Metingen flink hoger dan label, maar geen oud apparaat: verbeter eerst plaatsing, temperatuur en deurgedrag, en meet opnieuw.
• Metingen rond 300–350 kWh/jaar en koelkast 15+ jaar oud: reken de besparing uit; de kans is groot dat een nieuwe (slimme) B- of C-label koelkast zich in een aantal jaar terugbetaalt.

Een perfecte interne link op dit punt is een aparte pagina als “oude koelkast vervangen of niet? (inclusief terugverdientijd)”, waarin je de uitkomsten van deze mini-test vertaalt naar concrete aankoopscenario’s en modellen.

Conclusie

Als je alles uit deze slimme koelkast verbruik test bij elkaar legt, zie je één rode lijn: je koelkast is geen vanzelfsprekendheid, maar een 24/7 stroomverbruiker waar je wél grip op kunt krijgen. Door eerst je huidige verbruik te meten met een kWh-meter of slimme stekker ontdek je of jouw koelkast netjes rond de labelwaarde hangt of stiekem richting 300–350 kWh/jaar tikt. In dat laatste geval bevestigen bronnen als Milieu Centraal en energieleveranciers dat je waarschijnlijk met een ouder, inefficiënt model te maken hebt.

Daarna komt de slimme laag: het juist instellen van temperatuur, plaatsing en dagelijks gebruik, plus het activeren van functies zoals AI Energy Mode, energiedashboards en deuralerts. Daarmee kun je – bovenop een zuinig label – nog eens zo’n 10% extra uit je verbruik knijpen, zonder in te leveren op comfort.

Tot slot is de grote vraag: houden meten en optimaliseren je koelkast binnen de perken, of is vervangen logischer? Door je gemeten kWh/jaar naast een moderne B- of C-label koelkast te leggen, reken je eenvoudig uit wat je per jaar en over 10 jaar bespaart. In veel Nederlandse keukens blijkt een nieuwe, zuinige (eventueel slimme) koelvriescombi zich dan verrassend snel terug te verdienen – met een lagere energierekening, minder CO₂ en een koelkast die eindelijk net zo slim is als de rest van je huis.

Veelgestelde vragen (FAQ)

Hoeveel kWh per jaar verbruikt een gemiddelde koelkast?

Voor een gemiddelde koelkast kun je grofweg uitgaan van 150–200 kWh per jaar, afhankelijk van inhoud en label. Een nieuwe B-label koelvriescombi zit rond 130 kWh/jaar, een E-label eerder rond 250 kWh/jaar.

Hoe reken ik het verbruik van kWh/jaar naar euro’s?

De simpelste formule: kWh/jaar × jouw stroomtarief. Staat er 160 kWh/jaar op het label en betaal je €0,40/kWh? Dan kost de koelkast ongeveer €64 per jaar (160 × 0,40). Vattenfall gebruikt dezelfde aanpak in hun rekenvoorbeelden.

Hoe doe ik zelf een slimme koelkast verbruik test?

Plaats een kWh-meter of slimme stekker met energiemeting tussen stopcontact en koelkast, reset de teller en noteer 7 dagen achter elkaar de kWh-stand. Deel de totaalstand door 7 voor kWh/dag en vermenigvuldig met 365 voor kWh/jaar. Vergelijk dit met het energielabel en typische waarden (±130 kWh/jaar voor B, ±250 kWh/jaar voor E, ±350 kWh/jaar voor oud).

Werkt AI Energy Mode van Samsung echt?

Samsung geeft aan dat AI Energy Mode het verbruik van geschikte koelkasten met tot 10–15% kan verlagen door compressor en ontdooicyclus te optimaliseren op basis van je gebruikspatroon. In de praktijk is dat afhankelijk van je routines, temperatuurinstellingen en keukenklimaat. Daarom is een eigen A/B-test met kWh-meter de beste check.

Wanneer loont het om mijn oude koelkast te vervangen?

Volgens Milieu Centraal en diverse energieadviseurs zijn koelkasten van 10–15+ jaar vaak zulke energieslurpers dat vervangen naar een moderne B- of C-label koelkast financieel aantrekkelijk wordt, zelfs als het oude toestel nog werkt. Het verschil van ±170 kWh/jaar kan over de levensduur honderden euro’s schelen.

Heeft een Amerikaanse koelkast altijd een hoger verbruik?

Ja, doorgaans wel. Door het grote volume zit een Amerikaanse koelkast vaak rond de 350–400 kWh/jaar, terwijl een compacte, zuinige koelvriescombi soms onder de 150 kWh/jaar blijft. Kies ze alleen als je die extra inhoud echt benut.

Maakt een slimme koelkast altijd minder verbruik dan een ‘domme’?

Niet per se. Een slimme koelkast met slecht label (bijv. E) kan meer verbruiken dan een niet-slimme B-label koelkast. Slimme functies zijn vooral een extra hulpmiddel; het energielabel en je gebruikspatroon blijven bepalend.